AI có thể giúp nâng cao hiệu quả làm việc của con người. Ảnh: laodong.vn

Tuy nhiên, các khả năng của nó cũng đặt ra một chủ đề đáng bàn thảo khác: Liệu trí tuệ nhân tạo có thể tác động đến công việc và sự nghiệp của con người hay không, khi nào và bằng cách nào? Trước những lo ngại ngày càng tăng về việc công nghệ dựa trên AI có thể chiếm lấy công việc của con người, các chuyên gia cho rằng điều đó không đơn giản như vậy.

Thay thế hay tạo việc làm?

Câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi liệu AI có thay thế một số công việc hay không thì câu trả lời là: “Có”.

Steven Miller, Giáo sư Danh dự về hệ thống thông tin tại Đại học Quản lý Singapore cho biết, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo có nghĩa là công nghệ ngày càng có thể đạt được nhiều thành tựu hơn, và điều đó tất nhiên sẽ tác động đến việc làm.

“Khi máy móc vật lý, hệ thống phần mềm và sự kết hợp giữa phần cứng và phần mềm có nhiều khả năng nổi bật hơn nhờ sự hỗ trợ của AI, việc thay thế phần lớn công việc của con người hiện nay bằng máy móc ngày càng khả thi, đồng thời cũng hiệu quả hơn về mặt kinh tế”, Giáo sư Miller khẳng định.

Cũng theo ông, có một số vị trí việc làm dễ bị ảnh hưởng bởi sự phát triển của AI hơn một số vị trí khác, nhất là những công việc có tính lặp lại cao hoặc dựa trên các hướng dẫn, quy tắc rất cụ thể. Ngược lại, các nhiệm vụ thường xuyên thay đổi, đòi hỏi khả năng thích ứng và tính linh hoạt cao thì công nghệ khó có thể thay thế hơn.

Ông Dimitris Papanikloaou, Giáo sư tài chính tại Trường Quản lý Kellogg thuộc Đại học Northwestern cho rằng, những công việc có dấu ấn con người mạnh mẽ - chẳng hạn như bác sĩ trị liệu - đặc biệt khó có thể bị công nghệ đảm nhận. Theo đó, “những công việc nhấn mạnh đến kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân khó bị AI thay thế hơn nhiều”.

Cơ hội về công việc mới

Ông Steve Chase, trưởng nhóm tư vấn tại KPMG Mỹ cho rằng cũng như với hầu hết các tiến bộ công nghệ, nỗi lo ngại ban đầu về việc mất việc làm và bị thay thế của người lao động là “điều tự nhiên”. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải ghi nhớ một số điểm sau: Trước tiên, những tiến bộ công nghệ tương tự cũng đã từng xảy ra trước đây. Ví dụ, sự phổ biến của máy tính, hoặc các máy chuyên dụng và hiện đại hơn trong các nhà máy. Những thứ này đã thay đổi cách mọi người làm việc và loại công việc họ làm, và chúng thực sự đã khiến một số công việc trở nên thừa thải. Nhưng ngày nay, chúng ta không thể tưởng tượng được cuộc sống mà không có chúng.

Theo ông Chase, đây là một quá trình diễn ra qua hàng thế kỷ. Lịch sử cho thấy việc làm này bị mất đi vì công nghệ, sẽ có việc làm mới ra đời. Ông tin rằng giá trị của những việc làm mới cũng như các loại dịch vụ, hàng hóa mới vượt xa những việc làm bị thay thế.

Thay vì chống đối, hãy làm việc cùng AI

Giáo sư Papanikloaou chỉ ra rằng AI, công nghệ và các sản phẩm dựa trên nó vẫn còn hạn chế ở một số khía cạnh nhất định. Theo đó, chúng ta hiện vẫn còn cách khá xa so với cái gọi là “AI thực thụ”. Phần lớn những gì AI đang làm là tổng hợp kiến thức hiện có với một mục tiêu cụ thể, chưa thể tạo ra kiến thức mới.

Do vậy, Giáo sư Papanikloaou nhận định rằng ở giai đoạn hiện nay, con người sẽ làm việc cùng với AI, chứ không phải bị thay thế. AI sẽ nâng cao hiệu quả làm việc của con người thay vì tự động hóa hoàn toàn công việc của con người.

Chuyên gia Chase cũng đồng tình với quan điểm này, và cho biết nhiều doanh nghiệp đang sử dụng AI để nâng cao hiệu quả hoặc hỗ trợ nhân viên.

Thực tế, nhiều nhà lãnh đạo đang sử dụng AI để nâng cao hiệu quả cho doanh nghiệp của họ và giúp người lao động thực hiện công việc hiệu quả hơn. Tận dụng AI cũng cho phép các tổ chức cơ cấu lại các vị trí để giảm thiểu thời gian dành cho những công việc lặp đi lặp lại và tối đa hóa việc ra quyết định chiến lược.

Để làm được điều này, các doanh nghiệp cần phải thích nghi, bao gồm đào tạo nhân viên, giúp họ nâng cao kỹ năng, đồng thời tạo khuôn khổ về việc sử dụng công nghệ AI một cách có trách nhiệm.

Nói tóm lại, các chuyên gia đều cho rằng mặc dù các thuật toán AI và công nghệ dựa trên chúng có thể không thay thế được công việc của con người, nhưng chúng có thể sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong công việc hàng ngày - không sớm thì muộn.

Tố Quyên

(Lược dịch từ CNBC)