Không để trục lợi chính sách hỗ trợ lãi suất

Ông Phạm Bá Nam, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Thừa Thiên Huế

Theo ông Phạm Bá Nam, Nghị định số 31/2022/NĐ-CP và Thông tư (TT) số 03/2022/TT-NHNN ra đời với mục tiêu giúp các doanh nghiệp (DN), hợp tác xã (HTX), hộ kinh doanh (HKD) được tiếp cận nguồn vốn ngân hàng với lãi suất thấp hơn để vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển sản xuất kinh doanh (SXKD). Cùng với các chính sách khác mà ngành ngân hàng đã, đang và sẽ triển khai, gói hỗ trợ lãi suất 2% từ ngân sách Nhà nước (NSNN) chắc chắn sẽ tạo ra động lực cho sự tăng trưởng kinh tế trong tình hình mới. NHNN tỉnh sẽ theo dõi, giám sát chặt chẽ việc triển khai thực hiện hỗ trợ lãi suất của các NHTM, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành liên quan trên địa bàn nhằm đảm bảo triển khai chương trình đạt hiệu quả, đúng mục tiêu, đối tượng.

NHNN tỉnh đã có những chỉ đạo cụ thể nào đối với các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn khi triển khai NĐ31 và TT03 được ban hành?

Ngay từ khi Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 của Quốc hội và Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ được ban hành, NHNN tỉnh đã có văn bản chỉ đạo các chi nhánh NHTM chủ động rà soát các đối tượng hỗ trợ lãi suất để khi NĐ và TT hướng dẫn ban hành có thể triển khai ngay. Và ngay khi chính sách ban hành, NHNN tỉnh đã tổ chức hội nghị trực tuyến triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn NSNN 40.000 tỷ đồng với sự tham gia của giám đốc 26 chi nhánh NHTM trên địa bàn.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa đang ngóng gói hỗ trợ lãi suất

NHNN tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo giám đốc các chi nhánh NHTM nghiêm túc triển khai các nội dung quy định tại NĐ31 và TT03 bảo đảm việc hỗ trợ lãi suất được thực hiện công khai, minh bạch, đúng đối tượng, đúng mục đích. Đồng thời, yêu cầu các chi nhánh NHTM kịp thời thông tin, truyền thông về chính sách hỗ trợ lãi suất để khách hàng nắm bắt được thông tin và tiếp cận chính sách. NHNN Chi nhánh tỉnh đã có văn bản tham mưu UBND tỉnh có công văn chỉ đạo các sở, ngành liên quan triển khai NĐ31; phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh tổ chức triển khai thực hiện gói hỗ trợ lãi suất 2% đến cộng đồng DN.

Các TCTD đã triển khai gói hỗ trợ này ra sao, thưa ông?

Đến thời điểm hiện nay, các NHTM trên địa bàn đang tích cực triển khai tập huấn về chính sách cho đội ngũ cán bộ, nhân viên; thực hiện rà soát lại danh sách các đối tượng thụ hưởng để đăng ký nhu cầu hỗ trợ lãi suất theo hướng dẫn của hội sở chính. Đồng thời, thực hiện truyền thông về chính sách đến khách hàng; bước đầu đã có một số ngân hàng hướng dẫn DN thực hiện các hồ sơ hỗ trợ theo quy định.

Đâu là khó khăn lớn nhất của các TCTD trong triển khai hỗ trợ lãi suất 2%?

NHNN và các TCTD đã có những kinh nghiệm từ việc triển khai gói hỗ trợ lãi suất năm 2009 trước đây, cũng như khi triển khai những chương trình tín dụng ưu đãi có hỗ trợ cấp bù lãi suất trong thời gian vừa qua. Tuy nhiên, việc triển khai gói hỗ trợ lãi suất với quy mô lớn qua hệ thống NHTM lần này chắc chắn sẽ không tránh khỏi những vướng mắc, khó khăn nhất định.

Trong đó, khó khăn nhất của các NHTM chính là việc xác định đúng đối tượng thụ hưởng, đồng thời giám sát chặt chẽ việc sử dụng vốn của khách hàng. Hiện nay, các lĩnh vực ngành nghề tại nước ta hết sức đa dạng, xu hướng khách hàng chuyển sang kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực ngày càng phổ biến nên việc xác định đúng mục đích của khoản vay thuộc các ngành nghề, lĩnh vực được hỗ trợ không phải là điều dễ dàng. Do chỉ có một số ngành nghề, lĩnh vực được hỗ trợ chứ không phải tất cả nên công tác truyền thông càng phải đẩy mạnh để các tổ chức và cá nhân nắm được chính xác nội dung của NĐ31.

Ông có đề xuất gì nhằm tháo gỡ những khó khăn này?

Để giải quyết điều này, các chi nhánh NHTM cần quán triệt đầy đủ đến lãnh đạo, nhân viên trong toàn đơn vị, nhất là nhân viên làm công tác tín dụng để từng lãnh đạo, nhân viên nắm rõ chính sách, trình tự thủ tục. NHNN tỉnh sẽ thường xuyên theo dõi, nắm bắt việc triển khai hỗ trợ lãi suất của các NHTM; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc hỗ trợ lãi suất của các NHTM; kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thẩm quyền được giao và đề xuất kiến nghị báo cáo NHNN Việt Nam đối với các nội dung vượt thẩm quyền.

DN cần làm gì để tiếp cận với chính sách này?

Để tiếp cận với chính sách, DN cần nghiên cứu kỹ nội dung của NĐ31 cũng như TT03 để nắm được đối tượng thụ hưởng. Nếu thuộc đối tượng và đáp ứng đầy đủ các điều kiện về hỗ trợ lãi suất theo quy định tại NĐ31 và TT03, DN cần liên hệ với ngân hàng nơi giải ngân cho vay để được hướng dẫn thực hiện theo quy định.

Ngoài thực hiện hỗ trợ giảm lãi suất, các TCTD đã triển khai những giải pháp nào hỗ trợ người dân, DN trong thời gian qua?

Việc triển khai thực hiện hỗ trợ lãi suất 2% theo NĐ31 và TT03 là một trong nhiều chính sách mà ngành ngân hàng đã và đang thực hiện nhằm hỗ trợ người dân và DN gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Một số chính sách nổi bật cũng được ngành ngân hàng triển khai trong thời gian qua như: thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi phí, giữ nguyên nhóm nợ. NHNN Việt Nam cũng thực hiện 3 lần giảm lãi suất điều hành với tổng mức giảm tới 1,5% đến 2%/năm trong năm 2020 và tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất cho đến nay.

Trong năm 2021, 16 NHTM có thị phần tín dụng lớn đã đồng thuận giảm lãi suất cho vay các khoản dư nợ hiện hữu với mức giảm từ 0,5%-1,5% áp dụng từ 15/7/2021 đến cuối năm 2021. Đồng thời, các ngân hàng đã ban hành nhiều chương trình tín dụng ưu đãi ngắn hạn, trung dài hạn hướng đến tất cả đối tượng khách hàng, thực hiện miễn phí dịch vụ thanh toán, triển khai các chương trình “Zero fee”.

Ông có thể chia sẻ thêm về các giải pháp mà NHNN đang và sẽ triển khai nhằm đưa chính sách này vào đời sống, đồng thời mang lại hiệu quả cao thiết thực cho người dân, DN trong phục hồi và phát triển kinh tế?

Để gói hỗ trợ lãi suất 2% đi vào đời sống, mang lại hiệu quả thiết thực, NHNN tập trung chỉ đạo, theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% của các chi nhánh NHTM; đưa nội dung thanh tra, kiểm tra việc triển khai hỗ trợ lãi suất 2% vào nội dung thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất.

Cùng với truyền thông trong nội bộ ngành, NHNN tỉnh cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan ban ngành liên quan đẩy mạnh tuyên truyền, thông tin đến tổ chức và cá nhân trên địa bàn kịp thời nắm bắt các nội dung của chính sách hỗ trợ lãi suất; nắm bắt các khó khăn, vướng mắc phát sinh để kịp thời chỉ đạo giải quyết hoặc kiến nghị các cấp có thẩm quyền xử lý; đảm bảo chính sách đi vào đời sống nhanh nhất, hiệu quả nhất, đúng đối tượng và tránh trục lợi chính sách.

Xin cảm ơn ông!

HOÀNG LOAN (Thực hiện)