Philippines sẽ tổ chức kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN trong năm 2017. Ảnh: PCC

Trước hết, đó là vai trò của Mỹ trong trật tự khu vực và toàn cầu. Trong 70 năm qua, Mỹ được coi là nền tảng của sự ổn định và thịnh vượng kể từ khi kết thúc Thế chiến II. Tuy nhiên hiện nay, chính quyền mới của Mỹ có khả năng đảo ngược mọi thứ đối với khu vực. Các nhà lãnh đạo ASEAN hiện không chắc liệu chính quyền Tổng thống Trump có tiếp tục chính sách tái cân bằng và các chương trình khác cho khu vực mà người tiền nhiệm đã làm suốt 8 năm trước hay không.

Thứ hai, đó là vai trò chủ tịch ASEAN của Philippines, vốn mối liên kết chặt chẽ với sự tiến bộ của quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ. Dưới thời Tổng thống Duterte, Philippines từ bỏ chính sách cứng rắn đối với Trung Quốc và chuyển sang đối thoại. Đồng thời, Tổng thống Duterte cũng nhiều lần “chọc giận” đồng minh Hoa Kỳ với những lời chỉ trích, và đe dọa sẽ hạ thấp quan hệ quốc phòng nói chung với Washington, đặt ra mối nghi ngại rằng liệu Philippines có khả năng dẫn dắt ASEAN và duy trì vai trò trung tâm của mình song hành giữa 2 siêu cường nói trên.

Song song đó, ASEAN cũng phải vượt qua những phản ứng dữ dội chống toàn cầu hóa ở các nước phương Tây. ASEAN cần tiếp tục kiên quyết trong việc thúc đẩy hội nhập kinh tế giữa 10 thành viên, theo kế hoạch hành động của Tầm nhìn ASEAN 2025, biến cộng đồng 645 triệu dân này thành 1 trong 5 cường quốc kinh tế hàng đầu của thế giới.

TỐ QUYÊN (Lược dịch từ ANN & The Nation)