Điểm tái chế phế liệu của Cơ sở Thủy Cường cách Trạm Y tế phường Thủy Châu chừng 50m

Ô nhiễm và nguy cơ cháy nổ

P. Thủy Châu là địa phương có trạm y tế mới khá bề thế với tòa nhà 2 tầng khang trang ở kiệt 9 đường Võ Trác. Nhiều năm nay, địa điểm khám, chữa bệnh này bị bao vây bởi từng đống phế liệu của cơ sở thu mua, tái chế phế liệu Thủy Cường (cơ sở Thủy Cường).

Từng đống phế liệu chất cao, án ngữ trước cổng vào và ngay sát bên hông Trạm Y tế. Không gian xung quanh điểm khám, chữa bệnh ngột ngạt, đặc quánh mùi hôi.

Cách Trạm Y tế Thủy Châu chừng 50m, sát bên cống lộ thiên còn có một điểm tập kết phế liệu cùng máy thổi nhựa cũng của Cơ sở Thủy Cường hoạt động liên tục khiến người dân quanh khu vực thường xuyên bị tra tấn bởi mùi hôi lẫn tiếng ồn. 

Tại cơ sở thu mua phế liệu của bà Võ Thị Hồng trên đường Lê Thanh Nghị, không chỉ phế liệu (chủ yếu đồ nhựa) chất kín trong sân, chai nhựa phế thải được ép thành từng kiện được bà Hồng đem treo bên ngoài tường rào, làm mất mỹ quan đô thị, gây ô nhiễm, ảnh hưởng người qua đường.

Tại cơ sở của ông bà Xí – Hiệp trên đường Nguyễn Tất Thành, tuy có một kho tập kết phế liệu khá khang trang nhưng phế liệu của điểm thu mua này vẫn được chất đống phía sau nhà kho, tràn ra sát đường tàu hỏa Bắc - Nam, gây nguy cơ mất an toàn giao thông.  Hoạt động vận chuyển, mua bán phế liệu tại kho của ông bà Xí – Hiệp làm  kiệt 604 Nguyễn Tất Thành – bên cạnh hông nhà kho chỉ còn 1 lối đi nhỏ, thường xuyên tắc nghẽn do ô tô thu mua ra vào và đỗ lại khá lâu, gây bức xúc trong dư luận.

Ngoài gây ô nhiễm, những cơ sở tập kết phế liệu nói trên làm người dân lo lắng khi họ phải đối diện với nguy cơ cháy nổ. “Điểm tập kết, tái chế phế liệu của cơ sở Thủy Cường đã có mấy lần xảy ra hỏa họan. Có lần cháy to phải nhờ đến hỗ trợ của xe cứu hỏa ở sân bay Phú Bài”, ông Vũ Đức Duy – Chủ tịch UBND P. Thủy Châu thông tin.

Đồng thuận di dời, nhưng…

Ông Vũ Đức Duy cho biết, khu đất tập kết phế liệu ở đường Võ Trác được Cơ sở Thủy Cường thuê để tập kết, tái chế phế liệu trước khi xây dựng Trạm Y tế mới của phường. “Sau một thời gian, chính quyền nhận thấy bất cập nên đã tổ chức làm việc với Cơ sở Thủy Cường và những cơ sở thu mua phế liệu khác trên địa bàn để lấy ý kiến di dời đi nơi khác. Quá trình làm việc, Cơ sở Thủy Cường và các cơ sở khác đều đồng thuận di dời, cũng như cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính đầy đủ”, ông Duy nói.

Sau khi đề xuất và trình phương án quy hoạch điểm tập kết chung cho các cơ sở tập kết phế liệu trên địa bàn, năm 2016, TX. Hương Thủy giao UBND P. Thủy Châu làm chủ đầu tư để đầu tư Dự án khu Hạ tầng kỹ thuật di dời cơ sở kinh doanh ô nhiễm tại P. Thủy Châu (Dự án) có tổng mức đầu tư là 3,155 tỷ đồng, diện tích 1,47ha, cách cụm CN Thủy Phương khoảng 2km với mục đích di dời các cơ sở kinh doanh phế liệu gây ô nhiễm trên địa bàn phường ra khỏi khu dân cư tập trung, nhất là các hộ dọc QL 1A.

Tuy nhiên, khi hoàn thành (năm 2018) và chuẩn bị giao đất theo hình thức đấu giá thuê đất có thời hạn theo mục tiêu của dự án thì xuất hiện trở ngại. “Theo Luật Đất đai mới, mọi người đều có thể tham gia đấu giá. Như vậy, nếu xảy ra trường hợp một người với tài lực mạnh hơn ở nơi khác đến tham gia và bỏ giá cao hơn thì nghiễm nhiên, một số cơ sở kinh doanh phế liệu ở địa phương mất suất thuê đất, khiến không giải quyết triệt để mục đích di dời các hộ kinh doanh gây ô nhiễm trên địa bàn, nên cho đến nay, việc di dời vẫn chưa thực hiện được”, ông Duy nói.

Bà Võ Thị Hương Thủy – chủ Cơ sở Thủy Cường cho biết, cá nhân bà rất mong nhanh chóng di dời đến nơi tập kết phế liệu mới. “Sau khi nghe thông báo di dời, từ năm 2019 đến giờ vẫn chưa thấy động tĩnh gì nên bản thân tôi rất sốt ruột. Bây giờ chỉ cần chính quyền triển khai đấu giá thuê đất là tôi tham gia ngay”, bà Thủy khẳng định.

Bà Võ Thị Hồng, chủ cơ sở thu mua phế liệu trên đường Lê Thanh Nghị chia sẻ: “Tôi nhất trí di dời đến nơi tập kết mới cũng như cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính nghiêm túc sau khi thuê đất, nhưng chờ cả năm nay vẫn chưa thấy triển khai nên cũng không biết xử lý như thế nào”.

Linh động & không trái luật

Theo ông Nguyễn Đắc Tập – Phó Chủ tịch UBND TX. Hương Thủy, sau khi kiến nghị với UBND tỉnh về trở ngại trên, đồng thời, thực hiện Thông báo số 391/TB-UBND ngày 21/10/2019 của UBND tỉnh về kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ, ngày 27/11/2019, UBND TX. Hương Thủy có Công văn số 1705 xin ý kiến Sở Tài nguyên & Môi trường liên quan đến phương án đấu giá đất Nhà nước cho thuê có thời hạn đối với khu đất nói trên. Tiếp đó, vào tháng 4/2020, Hương Thủy tiếp tục gửi thêm công văn với nội dung tương tự, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được ý kiến của Sở Tài nguyên & Môi trường về vấn đề này.

Ông Hồ Đắc Trường, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường cho biết, đây là vấn đề phức tạp, nên sở vẫn đang nghiên cứu tìm phương án tối ưu nhất để trình UBND tỉnh xem xét.

Trong thời gian chờ phương án của Sở Tài nguyên & Môi trường cũng như ý kiến từ UBND tỉnh, theo ông Nguyễn Đắc Tập, trước mắt, Hương Thủy đề xuất vẫn tổ chức đấu giá nhưng có quy chế ràng buộc kèm theo. Đó là, bất cứ người ở đâu cũng có thể tham gia đấu giá, nhưng với điều kiện phải có cơ sở kinh doanh phế liệu gây ô nhiễm trên địa bàn P. Thủy Châu. Ngoài ra, không riêng ở P. Thủy Châu mà các cơ sở kinh doanh phế liệu gây ô nhiễm trên địa bàn TX. Hương Thủy nếu có nhu cầu đều có thể tham gia đấu giá.

“Ràng buộc này nhằm tạo điều kiện để những cơ sở kinh doanh phế liệu ở địa phương di dời đến nơi mới, góp phần hạn chế ô nhiễm ở các khu dân cư như mục đích ban đầu dự án đặt ra. Thứ nữa, là ngăn được tình trạng “đẩy” ô nhiễm nơi khác về địa phương”, ông Tập nói.

Bài, ảnh: Võ Nhân