TS. BS. Lê Hồng Phúc, Trưởng Đơn vị Tạo hình thẩm mỹ, Phó trưởng Khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình - Lồng ngực, Bệnh viện Trường ĐH Y - Dược Huế
Trao đổi với Thừa Thiên Huế Cuối tuần, TS. BS. Lê Hồng Phúc, Trưởng Đơn vị Tạo hình thẩm mỹ, Phó Trưởng khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình - Lồng ngực, Bệnh viện Trường đại học Y - Dược Huế cho rằng, đáng lo ngại nhất là xu hướng tự làm đẹp, nhất là tự tiêm filler trong thời gian gần đây, đã làm nảy sinh nhiều biến chứng.
Theo TS. BS. Lê Hồng Phúc, sự phát triển của thời đại công nghệ 4.0 với quảng cáo tràn lan trên mạng về các sản phẩm tự làm đẹp, giá rẻ đã khiến nhiều người đưa ra quyết định sai lầm, gánh chịu những biến chứng đáng tiếc.
TS có thể thông tin chi tiết hơn về thực trạng tự làm đẹp của nhiều bệnh nhân đã gặp thời gian gần đây?
Mới đây, tôi và ê kíp y, bác sĩ của bệnh viện vừa phẫu thuật thành công cho trường hợp một bệnh nhân nữ (sống ở Huế) bị áp xe ngực đa ổ do tiêm chất làm đầy không rõ nguồn gốc. Bệnh nhân tự tiêm chất làm đầy (filler) vào mô vú nhằm mục đích làm đẹp. Tuy nhiên, sau đó đã xuất hiện các biến chứng nặng kèm sốt, phải nhập viện. Chúng tôi phải tiến hành liên tục hai đợt phẫu thuật bảo tồn tuyến vú thành công.
Trường hợp như trên hiện nay không hiếm, thậm chí ngày càng phổ biến giai đoạn gần đây. Áp xe tại chỗ là một trong các biến chứng thường gặp liên quan với việc tự tiêm các loại filler không rõ bản chất cũng như nguồn gốc, xuất xứ. Trong thời đại công nghệ 4.0, có thể dễ dàng mua các loại hóa chất này ở trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội… Cùng với nhu cầu làm đẹp, thẩm mỹ ngày càng gia tăng; các thẩm mỹ viện không đảm bảo uy tín, chất lượng mọc lên như nấm thì những trường hợp biến chứng như bệnh nhân này ngày càng tăng.
TS. BS. Lê Hồng Phúc cùng ê kíp phẫu thuật thẩm mỹ vùng ngực cho bệnh nhân
Chưa có điều kiện để tiến hành các khảo sát liên quan, tuy nhiên qua tư vấn, điều trị cho bệnh nhân và trao đổi với các đồng nghiệp trong cả nước, tôi thấy, xu hướng tự làm đẹp hoặc đến các spa thẩm mỹ qua quảng cáo trên mạng trong giai đoạn hiện nay tiềm ẩn nhiều nguy cơ đáng lo. Thực trạng này xảy ra không chỉ ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh mà bất kỳ nơi đâu, bởi xu hướng muốn làm đẹp ngày càng phổ biến. “Tân trang nhan sắc” là nhu cầu chính đáng nhưng không biết cách và tìm hiểu không đầy đủ thông tin sẽ tiềm ẩn nhiều hệ lụy.
Trong nhiều ca xử lý biến chứng, khi bệnh nhân đến gặp bác sĩ, chúng tôi không biết họ đã được tiêm loại gì. Chỉ khi phẫu thuật mới có thể biết được. Thông thường, nhiều trường hợp xảy ra biến chứng nặng mới tìm đến bệnh viện.
Bệnh viện hay các viện thẩm mỹ uy tín không thiếu, tại sao nhiều người lại chọn cách tự làm đẹp, thưa TS?
Thời đại công nghệ, rất nhiều người xài smartphone và sử dụng mạng xã hội. Quảng cáo trên mạng xã hội cũng rất tràn lan, chưa được kiểm soát và kiểm duyệt thông tin, quảng cáo quá mức so với hiệu quả thực tế… Một số người vẫn chọn cách tự làm đẹp hoặc đến các spa thẩm mỹ “chui”, cơ sở làm đẹp không đảm bảo, chưa được cấp phép vì nhiều lý do, phổ biến nhất là giá rẻ, lại kín đáo. Nhiều trường hợp sợ người khác bắt gặp, lộ thông tin làm đẹp nên chọn những cách làm đẹp ít ai biết. Một nguyên nhân khác là do dịch bệnh, nhiều người ngại đến bệnh viện, nơi đông người, rồi tự tìm cách làm đẹp nhưng không đúng cách.
Thường gặp nhất là việc tự bơm filler vào các bộ phận của cơ thể để làm đẹp. Dù việc này được khuyến cáo rất nguy hiểm, nhưng nhiều người vẫn tiêm filler.
Họ tìm đến những đơn vị làm thẩm mỹ “chui” hoặc mua hàng trên mạng khá phổ biến. Cũng có những công ty kinh doanh dược phẩm y tế vật tư làm đẹp được cấp phép cũng có bán filler. Tuy nhiên, đáng nói là nhiều trường hợp không có chuyên môn y tế vẫn tìm cách để mua bằng được và tự tiêm filler theo các hướng dẫn trên mạng vì nghĩ là đơn giản, nhưng họ không đảm bảo được môi trường vô trùng và các kỹ thuật chuyên môn.
Lựa chọn tự tiêm filler tiềm ẩn nguy cơ biến chứng như thế nào?
Thực ra, chất làm đầy (hay filler) hiện nay là một sản phẩm được sử dụng khá nhiều trong ngành thẩm mỹ, đặc biệt là thẩm mỹ vùng mặt, ngực, mông với nhiều mục đích khác nhau như trẻ hóa da hay độn cấu trúc. Filler được chia thành nhiều loại như collagen dạng tiêm, acid hyaluronic… Đa số các sản phẩm filler có thể được dung nạp tốt, có tuổi thọ từ 6 - 18 tháng, nhưng chúng có thể gây các biến chứng sau tiêm bao gồm các biến chứng gần (phản ứng tại chỗ: sưng, đỏ, bầm tím, đau, ngứa, nhiễm trùng; khối hoặc u cục dưới da do tiêm sai kỹ thuật; hoại tử mô...), biến chứng xa (phản ứng u hạt; dị vật; sẹo; rối loạn sắc tố…) và các biến chứng nguy hiểm có thể để lại di chứng. Trong đó, các biến chứng nguy hiểm có thể kể đến như tắc mạch, hoại tử, mù lòa. Có những biến chứng kéo dài, ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống.
Đặc biệt, việc tiêm filler vào ngực và mông với số lượng lớn thì hầu hết là tiêm silicon công nghiệp dạng lỏng, không được sử dụng trong y khoa, nguy cơ biến chứng nhiễm trùng, lâu dài gây u hạt silicon (Siliconoma), ung thư hóa, viêm mãn tính, di trú đến các cơ quan ảnh hưởng đến toàn thân rất khó xử lý hoặc thậm chí tử vong.
Nhu cầu làm đẹp ngày càng tăng, TS. có khuyến cáo gì để làm đẹp phải gắn với an toàn?
Bệnh nhân cần phải chọn những địa chỉ thẩm mỹ uy tín, an toàn, được chứng nhận của Bộ Y tế về chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ, có các bác sĩ chuyên khoa được đào tạo bài bản để tư vấn và phẫu thuật. Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân cần phải quan tâm thăm khám định kỳ hàng năm và đến cơ sở y tế nếu có bất thường cho dù là nhỏ nhất.
Đối với việc tiêm filler, để thực hiện an toàn thủ thuật tiêm filler, bác sĩ phải nắm rất rõ giải phẫu, nhận biết những vùng nguy hiểm trước khi tiêm để có thể tiến hành thuần thục, chuẩn xác, hạn chế tối đa nguy cơ xuất hiện các biến chứng sau tiêm. Cần nhấn mạnh là những cơ sở thẩm mỹ không đảm bảo chất lượng, đội ngũ y tế không đáp ứng tay nghề cao thì rất đáng lo và dĩ nhiên không nên lựa chọn. Phải biết rằng, để thực hiện tốt các thủ thuật tiêm filler, bác sĩ cần phải được đào tạo chuyên sâu, được cấp chứng chỉ về phẫu thuật thẩm mỹ.
Cùng với việc sử dụng các vật liệu đảm bảo nguồn gốc, xuất xứ sẽ đảm bảo cho chị em có thể tự tin “nâng cấp” bản thân. Với nền y học hiện tại, có nhiều phương pháp thực hiện có thể lựa chọn, bơm mỡ tự thân hoặc sử dụng túi độn, chất làm đầy chuyên dụng. Trong đó mỡ tự thân là một phương pháp mới là chất làm đầy tự thân nên rất an toàn, phù hợp sinh lý và ít nguy cơ bị biến chứng, là một xu hướng thẩm mỹ của thế giới. Tất nhiên, phương pháp này cũng phải được thực hiện bởi những cơ sở y tế, thẩm mỹ đáp ứng được điều kiện, làm trong môi trường y tế chuyên sâu, có đủ thiết bị y tế tách chiết mỡ, quy trình đảm bảo. Bệnh nhân không nên quá tin vào các quảng cáo giá rẻ trên mạng.
Xin cảm ơn những chia sẻ của TS!
HỮU PHÚC (Thực hiện)