Bộ trưởng Mark Esper đang có chuyến thăm và làm việc ở Việt Nam, địa điểm cuối cùng trong chuyến công du châu Á của ông qua Hàn Quốc, Thái Lan và Philippines. Chiều 20/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp ông Esper.

Đẩy mạnh các nội dung đã hợp tác

Tại hội đàm ở trụ sở Bộ Quốc phòng sáng 20/11, đại tướng Ngô Xuân Lịch - bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam - và Bộ trưởng Mark Esper đã chia sẻ các vấn đề cùng quan tâm và nhấn mạnh kết quả hợp tác quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ thời gian qua phát triển tích cực, phù hợp với mối quan hệ đối tác toàn diện...

Cụ thể là việc hợp tác trong các lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh, như tìm kiếm quân nhân mất tin, mất tích, rà phá bom mìn, xử lý chất độc da cam/dioxin cũng như tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc, đào tạo, quân y, trao đổi kinh nghiệm nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển...

Hai bên thống nhất tiếp tục đẩy mạnh các nội dung hợp tác đã xác định trong Bản ghi nhớ về thúc đẩy hợp tác quốc phòng ký năm 2011, Tuyên bố tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng ký năm 2015 và Kế hoạch hợp tác giai đoạn 2018-2020, trong đó tập trung vào các lĩnh vực như trao đổi đoàn cấp cao, tăng cường cơ chế tham vấn, đối thoại, hợp tác giải quyết hậu quả chiến tranh.

Trước mắt, Việt Nam và Mỹ tập trung triển khai dự án xử lý môi trường ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ thảm họa và hỗ trợ nhân đạo, an ninh biển, quân y, đào tạo tiếng Anh, nghiên cứu nhu cầu hợp tác về công nghiệp quốc phòng và gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc.

Hành động vi phạm của Trung Quốc

Chiều cùng ngày, ông Esper có bài phát biểu và giao lưu với hơn 200 sinh viên, giảng viên, nghiên cứu sinh Việt Nam tại Học viện Ngoại giao. 

Bộ trưởng Esper đã lấy câu chuyện Hai Bà Trưng làm dẫn chứng để bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với tinh thần tự cường bất khuất của dân tộc Việt Nam.

Ông khẳng định Mỹ coi trọng quan hệ đối tác toàn diện với Việt Nam, nhấn mạnh mong muốn về một nước Việt Nam vững mạnh, độc lập, thịnh vượng, đóng vai trò ngày càng quan trọng tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Đồng thời, vị bộ trưởng này nhấn mạnh cam kết của Mỹ trong việc duy trì trật tự dựa trên luật lệ, thúc đẩy hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực quan trọng này, trong đó có việc ủng hộ quyền khai thác tài nguyên của các quốc gia trong vùng đặc quyền kinh tế của mình.

Ông Esper thẳng thắn nêu quan điểm của Mỹ về Biển Đông, khẳng định các quốc gia ở Đông Nam Á đang "ngày càng trở thành đối tượng của những hành động cưỡng bách và đe dọa những nền tảng cơ bản của sự tự do, sự mở cửa và một trật tự dựa trên luật lệ".

Phát biểu của ông Esper đề cập tới những hành động vi phạm của Trung Quốc đối với quyền chủ quyền của các nước khác. 

"Chúng tôi đã chứng kiến hành động kiểu này diễn ra gần đây ở Malaysia, Philippines và tại Việt Nam gần đây, trong đó quấy rối các hoạt động khai thác dầu khí lâu nay gần khu vực bãi Tư Chính và vùng đặc quyền kinh tế" - ông Esper nói.

Ông Esper nhấn mạnh cách xử lý của Mỹ là tăng cường quan hệ hợp tác với các quốc gia để duy trì trật tự, hòa bình và ổn định, bao gồm cả Trung Quốc. 

"Chúng tôi sẽ tiếp tục theo đuổi một mối quan hệ xây dựng, dựa trên kết quả đối với Bắc Kinh và tìm kiếm các khu vực hợp tác và lợi ích chung cho chúng ta. Tuy nhiên, Mỹ sẽ không ngại chỉ mặt đặt tên những hành động cưỡng ép nếu chúng tôi thấy nó" - ông Esper nói.