Thượng nghị sĩ Jeff Merkley thuộc đảng Dân chủ Mỹ ủng hộ thoả thuận hạt nhân Iran. Ảnh: Theguardian

Với tuyên bố trên, ông Merkley trở thành Thượng nghị sĩ thứ 31 ủng hộ cho thoả thuận hạt nhân này trong cuộc bỏ phiếu của Quốc hội Mỹ vào ngày 17/9 tới, giúp Tổng thống Barack Obama tiến gần hơn đến sự chắc chắn về số phiếu ủng hộ cần thiết cho thoả thuận.

"Tôi tin rằng thỏa thuận “Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA)”
là chiến lược tốt nhất nhằm ngăn chặn Iran có được một vũ khí hạt nhân," ông Merkley viết trong một tuyên bố.

Thoả thuận này vừa đạt được sau nhiều tháng đàm phán khó khăn giữa Iran với nhóm P5+1, kêu gọi quốc tế giám sát chương trình hạt nhân của Iran, để đổi lại việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc và phương Tây khiến nền kinh tế Iran phải chật vật trong những năm qua.

Hai viện của Quốc hội Hoa Kỳ đều do Ðảng Cộng hòa – đảng đối lập với Tổng thống Obama kiểm soát, dự trù sẽ biểu quyết về thoả thuận này vào ngày 17/9 tới. Chưa có nghị sĩ Cộng hòa nào lên tiếng ủng hộ. Các nhà phân tích dự đoán rằng Hạ viện sẽ biểu quyết bác bỏ. Còn tại Thượng viện, cuộc biểu quyết sẽ suýt soát hơn khi mới có 2 đại biểu đảng Dân chủ công bố sẽ bác bỏ thoả thuận.

Nếu cả Thượng viện và Hạ viện đều bác bỏ thỏa thuận hạt nhân này, Tổng thống Obama nói ông sẽ sử dụng quyền phủ quyết, buộc lưỡng viện Quốc hội phải có được thế đa số 2/3 mới lật lại được phủ quyết của Tổng thống. Hiện ông Obama đang cố gắng tập hợp được 34 phiếu cần thiết tại Thượng viện để giữ phủ quyết của Tổng thống, đảm bảo các nhà lập pháp không thể bác bỏ được thỏa thuận.

Thượng nghị sĩ Merkley mặc dù cho rằng thoả thuận này có "nhiều thiếu sót đáng kể" nhưng đó là đường lối tốt nhất để ngăn không cho Iran có được vũ khí hạt nhân.

"Vì những thiếu sót như vậy, nhiều người tranh luận rằng Hoa Kỳ, thay vì xúc tiến thì nên rút khỏi thỏa thuận, thuyết phục các đối tác bỏ thỏa thuận sang một bên, và cùng làm việc với nhau để thương thảo một thỏa thuận mới tốt hơn," ông Merkey nói. "Tuy nhiên, viễn cảnh đó rất thấp. Tất cả đối tác của chúng ta tin vào thỏa thuận hiện nay với mục tiêu chính là ngăn bước đường của Iran tiến đến vũ khí hạt nhân. Họ phải cam kết uy tín của Chính phủ họ đối với thoả thuận và dự định tôn trọng thoả thuận, cũng giống như phía Iran phải làm như vậy, bất kể có hay không có Hoa Kỳ".