Việt Nam đã và đang phát triển như một trung tâm đầu tư trực tiếp nước ngoài tốt nhất ở ASEAN. Ảnh minh họa: Tạp chí tài chính

Thành tích đáng nể

Cụ thể, báo cáo của US News & World Report tháng trước đã xếp hạng Việt Nam là quốc gia đứng thứ 8 trong tổng số 29 nước tốt nhất để đầu tư. Xếp sau Việt Nam là một số quốc gia ASEAN khác bao gồm Malaysia (vị thứ 13), Singapore (14) và Indonesia (18). Uruguay đứng đầu danh sách, theo sau là Saudi Arabia, Luxembourg, Ấn Độ và Ba Lan.

Kể từ khi áp dụng các chính sách định hướng thị trường thuộc nội dung chương trình Đổi mới trong những năm 1980, tốc độ phát triển kinh tế của Việt Nam đã và đang chứng kiến mức tăng trưởng thuộc top nhanh nhất thế giới. Trong đó FDI đã đóng góp một phần lớn bằng cách thu hút đầu tư vào rất nhiều ngành nghề, lĩnh vực.

Nhà sản xuất dây khóa kéo lớn nhất thế giới – tập đoạn YKK Nhật Bản tuần trước đã bắt đầu hoạt động tại nhà máy thứ hai đặt tại Việt Nam, cụ thể là ở tỉnh Hà Nam, cách thủ đô Hà Nội 40km về phía Nam. Tổng vốn đầu tư là 60 triệu USD.

Cùng lúc, hồi tháng 5 vừa qua, tập đoạn Huyndai (Hàn Quốc) cũng bày tỏ mối quan tâm về việc đầu tư vào dự án tàu cao tốc Bắc – Nam nối liền Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, với khoảng cách hơn 1.500 km, dự kiến sẽ trị giá khoảng gần 58,7 tỷ USD.

Tính từ năm 2008 đến 2018, tổng mức đầu tư trực tiếp nước ngoài của Việt Nam đã chứng kiến mức tăng từ 11,5 tỷ USD lên 35,46 tỷ USD. Riêng năm 2018, tổng cộng 112 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đầu tư vào Việt Nam, trong đó Nhật Bản đầu tư nhiều nhất với 8,59 tỷ USD, theo sau là Hàn Quốc 7,2 tỷ USD và Singapore 5 tỷ USD.

Ngành sản xuất và chế biến của Việt Nam thu hút sự quan tâm từ nhiều nhà đầu tư nước ngoài nhất. Cụ thể là vào năm 2018, hai ngành này đã được đầu tư tổng cộng 16,58 tỷ USD vốn FDI. Lĩnh vực bất động sản cũng thu hút được 6,6 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và con số cho lĩnh vực bán lẻ là 3,67 tỷ USD.

Điều đáng mừng là trong năm 2019, 14,22 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài đã được giải ngân, tăng 7,3% so với cùng kỳ 1 năm trước đó. Cũng trong thời gian này, 2.759 dự án mới với tổng vốn đầu tư lên đến 10,97 tỷ USD đã được phê duyệt, Cục đầu tư nước ngoài của Việt Nam thông tin.

Vào ngày 10/11, Tổng Giám đốc quản lý và tư vấn đầu tư nước ngoài thuộc ngân hàng UOB (United Overseas Bank) Sam Cheong Chwee đã có lời khen ngợi cho Việt Nam và coi đây như điểm sáng trong thu hút FDI ở ASEAN. Vị lãnh đạo đặc biệt chú ý đến những nỗ lực của chính phủ Việt Nam trong công tác củng cố cơ sở hạ tầng tại các khu kinh tế và công nghiệp trọng điểm như thành phố cảng Hải Phòng – nơi hỗ trợ lớn cho sự phát triển của vùng Đông Bắc đất nước.

Là một phần của chuỗi nỗ lực, từ những năm 1990 và 2000, Việt Nam đã thành lập các đặc khu kinh tế (SEZ) để thu hút và phục vụ lĩnh vực sản xuất cần nhiều nhân lực, với 60% - 70% tổng số vốn FDI là của các dự án SEZ này.

Điểm mạnh và điểm yếu

Được biết, Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư cạnh tranh nhờ vào lương thấp, cơ sở hạ tầng phát triển, cộng thêm ưu thế thuế được áp dụng cho nhiều ngành công nghiệp và dự án trong cả nước.

Koushan Das, Trợ lý Điều hành mảng Phân tích kinh doanh tại Dezan Shira & Associates nhận định, Việt Nam đã và đang âm thầm phát triển một trong những chế độ thuế cạnh tranh nhất ở Đông Nam Á.

Một số yếu tố khác như chiến tranh thương mại Mỹ - Trung cũng đóng góp một phần trong việc tăng dòng vốn FDI đổ vào Việt Nam, khi một số doanh nghiệp Trung Quốc đã chuyển cơ sở sản xuất sang Việt Nam. Trong năm nay, Hongkong nổi bật là nhà đầu tư lớn nhất với 5,89 tỷ USD.

Việt Nam đã và đang cải thiện đáng kể trong những năm vừa qua, song nhìn chung vẫn thấp hơn so với các quốc gia thành viên ASEAN khác. Đây được xem là thách thức lớn nhất của đất nước trong việc duy trì vị thế là trung tâm đầu tư của khu vực.

Đan Lê (Lược dịch từ The ASEAN Post)