Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump trong lễ ký kết thoả thuận thương mại giai đoạn 1 tại Nhà Trắng ngày 15/1. Nguồn: AFP/Baodautu

Một thỏa thuận “đình chiến thương mại” giữa Mỹ và Trung Quốc đang đối mặt với nhiều nguy cơ khi đại dịch COVID-19 làm rung chuyển nền kinh tế toàn cầu, khiến Bắc Kinh khó thực hiện các cam kết được đưa ra trước đó, AFP nhận định.

Trong khi đó, Mỹ cũng phải đối mặt với sự gián đoạn lớn trong kinh doanh vì COVID-19. Hơn nữa, những bất đồng ngoại giao giữa Bắc Kinh và Washington có nguy cơ làm hỏng thỏa thuận giai đoạn 1 sau hơn một năm căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Trong thoả thuận thương mại được ký vào tháng 1/2020, Trung Quốc đã đồng ý mua thêm 200 tỷ USD hàng hóa của Mỹ trong 2 năm so với năm 2017, thời điểm trước khi cuộc chiến thương mại nổ ra.

Nhưng có nhiều lo ngại đang đặt ra rằng các điều kiện của thỏa thuận không thể được đáp ứng vì nền kinh tế thế giới đang bị đe dọa khi các chính phủ thực hiện các biện pháp quyết liệt để ngăn chặn dịch bệnh, bao gồm kiểm dịch, cấm đi lại và đóng cửa các không gian công cộng.

"Dịch COVID-19 có khả năng là một mối phân tâm lớn đối với cả hai chính phủ… Sẽ rất đáng ngạc nhiên nếu giờ đây hai nước có thể hoàn thành các điều khoản trong thỏa thuận giai đoạn 1", ông Steve Tsang, người đứng đầu Viện Trung Quốc tại Trường Nghiên cứu phương Đông và châu Phi ở London, nhận xét.

Những ngày qua, thị trường toàn cầu đã giảm mạnh, giá dầu cũng giảm và Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF vừa cảnh báo rằng tăng trưởng năm 2020 sẽ giảm xuống dưới mức 2,9% của năm ngoái với "bất kỳ kịch bản" nào.

Thương mại lao dốc

Làn sóng đóng cửa kinh doanh trên quy mô lớn không chỉ làm gián đoạn chi tiêu và sản xuất của người tiêu dùng Trung Quốc mà còn ảnh hưởng đến cả chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tổng công ty thương mại Qingzhou Ruiyuan, Trung Quốc cho biết đã khởi động lại việc nhập khẩu đậu nành từ Mỹ trong tháng này, nhưng doanh số đã giảm ít nhất 20% so với năm ngoái.

"Chúng tôi bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và chịu tác động khá lớn, chúng tôi không thể kiểm soát thị trường", lãnh đạo công ty Qingzhou Ruiyuan chia sẻ khi nói về sự suy giảm nhu cầu trong nước.

Xuất khẩu của Trung Quốc đã giảm mạnh trong 2 tháng đầu năm nay do sự bùng phát của dịch COVID-19, giảm 17,2% so với một năm trước, trong khi nhập khẩu giảm 4,0%.

Dịch bệnh lần này đe dọa "các cam kết nhập khẩu của Trung Quốc có trong thỏa thuận thương mại giai đoạn 1", Rory Green, nhà kinh tế tại công ty nghiên cứu TS Lombard nói. Tuy nhiên, vẫn tồn tại có những điều khoản "cho phép trì hoãn việc thực hiện thoả thuận và cả hai quốc gia có thể chấp nhận điều này, do tính chất toàn cầu của sự bùng phát dịch COVID-19", ông Green nói thêm.

TỐ QUYÊN (Lược dịch từ CNA & AFP)