Ăn vào là cứng cổ

Số bột ngọt còn thừa mà bà Hằng nghi vấn hàng giả

Bà Trần Thúy Hằng (đường Xuân Diệu – TP. Huế) phản ánh, mọi khi gia đình vẫn sử dụng bột ngọt Ajinomoto hạt to nêm nếm thức ăn. Mấy hôm trước, nghe người bán ở chợ Bến Ngự giới thiệu loại bột ngọt hạt mịn cũng mang nhãn hiệu Ajinomoto, chất lượng tương đương nhưng ăn ngon hơn nên mua dùng thử.

“Sau khi dùng, vài người trong gia đình phát sinh triệu chứng chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, dù lượng nêm nếm vẫn như lúc dùng loại cũ. Không biết có phải mua trúng hàng giả hay không”, bà Hằng nói.

Triệu chứng trên cũng xảy ra với không ít người sau khi ăn ở một số hàng quán vỉa hè. Khi ngồi gần nơi chế biến, thỉnh thoảng họ vẫn thấy người bán nêm nếm bằng loại mỳ chính hạt mịn vào nồi nước dùng (bún, phở, hủ tiếu…), thậm chí bỏ trực tiếp lên đồ ăn (cơm hến, bún hến…).  

“Loại bột ngọt này có lúc thấy nằm trong bao bì in các thương hiệu lớn, cũng có lúc thấy hàng quán múc ra từ bao to, không nhãn mác, hoặc nhãn mác in tiếng Thái, Lào, Trung Quốc… nên tôi cũng không chắc là bột ngọt giả, kém chất lượng hay do người bán nêm quá tay”, chị Trần Thị Nhung (TX. Hương Thủy) cho hay.

Không chỉ xảy ra với một số người hay ăn hàng quán vỉa hè. Ngay một số nhà hàng lớn, không ít người sau khi ăn cũng gặp tình trạng tương tự. Nhưng do các nhà hàng có khu bếp riêng nên khách không thể quan sát được đầu bếp nêm nếm bằng loại bột ngọt nào.

“Bột ngọt ở chợ bị giả rất nhiều. Vedan, Ajinomoto… càng bị làm giả, rất khó phát hiện. Ngoài buồn nôn, chóng mặt, có loại đóng từng bao to 5 – 10kg, hạt mịn, ăn vào dễ bị cứng cổ trong thời gian ngắn. Trước đây từng mua trúng loại bột ngọt Vedan giả nên sau này, nhà hàng luôn vào siêu thị để mua cho yên tâm”, chị P.T (một đầu bếp nhà hàng ở TP. Huế) tiết lộ.

Mối quen mới mua được

Người bán ở chợ Đông Ba cho biết, loại bột ngọt này có giá 72 ngàn đồng/kg, mua nguyên đai nguyên kiện

Qua tìm hiểu, ngoài loại hạt to, các hãng Ajinomoto, Vedan, Miwon, A-One… cũng có sản phẩm bột ngọt hạt nhỏ. Tuy nhiên, giá thành 2 loại này chênh lệch không nhiều, có loại giá ngang nhau.

Ghé một ki ốt gia vị tại chợ Đông Ba, khi nói mới mở quán nhậu bình dân, cần mua bột ngọt giá rẻ, người bán cho biết, các chợ chủ yếu bán 3 loại: Ajinomoto hạt to và hạt nhỏ đồng giá 60 ngàn đồng/kg; Vedan hạt to giá 57 ngàn đồng/kg, hạt nhỏ 55 ngàn đồng/kg. Ngoài ra, có một loại bột ngọt của Lào hạt to giá 72 ngàn đồng/1kg.

Tại một ki ốt bán gia vị khác, hỏi có loại nào rẻ hơn để mua số lượng lớn, người bán cho biết là có… nghe nói (?!), mua số lượng nhiều giá thấp hơn so với các loại chính hãng từ 30 – 50%, các quán ăn mua rất nhiều, tuy nhiên là phải mối quen mới bán. Khi hỏi có biết ở đâu bán loại này để mua vì cần gấp, người bán chỉ nói chung chung khách vãng lai không mua được, đừng đi hỏi mất công…

Clip bột ngọt ghi chữ Lào được bày bán chung với các thương hiệu Vedan, Miwon... 

Tìm hiểu tại chợ dân sinh ở một số địa phương trên địa bàn TX. Hương Thủy, Phong Điền, Phú Lộc…, bên cạnh các loại bột ngọt hạt to, hạt nhỏ của các thương hiệu lớn vẫn xuất hiện loại bột ngọt giá rẻ hơn từ 10-25 ngàn đồng/kg. Đáng chú ý, ngoài một số loại in chữ Thái, Lào, Trung Quốc, có một số bao bì in các thương hiệu Ajinomoto, Vedan, Miwon, A-One…

Khi thắc mắc cùng là Ajinomoto, Vedan… nhưng sao giá 2 loại lại chênh nhiều như vậy thì người bán nói "tui cũng chỉ mua về bán lại nên không rõ". “Loại này vừa rẻ vừa ngon, bà con đây nhiều người mua. Nếu nấu bình thường thì dùng loại hạt to, còn làm các món trộn, bóp, gỏi… thì mua loại hạt nhỏ cho dễ thấm”, một người bán ở chợ dân sinh trên địa bàn huyện Phú Lộc tư vấn.

Nhập lậu từ Lào, Trung Quốc

Ông Phan Hùng Sơn – Cục trưởng Cục QLTT tỉnh cho rằng, có tình trạng bột ngọt giả, kém chất lượng và nhập lậu vẫn đang lưu hành trên thị trường, chủ yếu ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Các đối tượng xấu nhập lậu bột ngọt giả, kém chất lượng từng bao lớn – chủ yếu từ Lào và Trung Quốc – sau đó tiến hành chia nhỏ, đóng gói vào bao bì giả được đặt in và ép bằng máy ép tay. Cũng có trường hợp, các đối tượng này dùng bột ngọt thật (loại đóng bao khối lượng lớn) trộn lẫn với các loại giả, kém chất lượng, sau đó chiết vào bao bì giả đánh lừa người tiêu dùng.

Ông Sơn thông tin, trong quý 1/2022, Đội QLTT số 2 (Cục QLTT tỉnh) đã phát hiện, tịch thu và tiêu hủy 100 bao bột ngọt nhập lậu loại 500mg/bao, đồng thời, tiến hành tuyên truyền, ký cam kết hơn 200 cơ sở kinh doanh có liên quan đến bột ngọt.

Số bột ngọt giả, nhập lậu bị Cục QLTT thu giữ và đem tiêu hủy

“Nhưng rõ ràng, điều này vẫn chưa đủ để ngăn chặn tình trạng bột ngọt giả, kém chất lượng và nhập lậu lưu hành trên thị trường, một phần do không đủ nhân lực, một phần loại hàng này phân phối chủ yếu ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, các chợ truyền thống và các cửa hàng tạp hóa nhỏ lẻ nên rất khó để ngăn chặn triệt để”, ông Phan Hùng Sơn nói.

Trước phản ánh của người tiêu dùng về dấu hiệu bột ngọt giả, kém chất lượng, ông Phan Hùng Sơn khẳng định, Cục QLTT tỉnh sẽ nhanh chóng phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, kiểm soát trên các tuyến giao thông, ga tàu, bến xe, chợ dân sinh, chợ đầu mối..., nhất là ở vùng sâu, vùng xa nhằm ngăn chặn triệt để việc vận chuyển, tập kết hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, trong đó có bột ngọt.

Clip Cục QLTT tỉnh tiêu hủy hàng giả, hàng lậu, trong đó có bột ngọt

Đăng Giang Châu (thực hiện)