Các điểm khai thác cát ở Phong Hiền được hoàn thổ và trồng cây

Đến thời điểm này, việc các công ty được cấp phép khai thác cát phải chịu sự giám sát của địa phương, tình trạng người dân trộm cát phục vụ cho việc san lấp, xây dựng không còn.

Việc khai thác ảnh hưởng đến người dân

Ngày 17/2, trở lại các khu vực mỏ cát ở xã Phong Hiền, chúng tôi nhận thấy tình hình đã lắng xuống. Nhiều hố cát được khai thác trước đó đã được hoàn thổ và trồng keo. Ông T. T. Đ. (người dân trong vùng) cho biết, sau khi người dân phản ánh, chính quyền địa phương và các sở ngành đã vào tận nơi để kiểm tra. “Việc khai thác cát, trộm cát dừng hẳn từ đoạn trước Tết Nguyên đán”, ông Đ. nói.

Theo đại diện xã Phong Hiền, quá trình phục vụ xây dựng nông thôn mới, xã đã cho chở cát san lấp hạ tầng giao thông, mặt bằng trường học, sân bóng đá… Nhưng khi người dân phản ánh, xã cũng dừng hẳn và cấm khai thác cát từ tháng 8/2015.

Điều khiến người dân trong vùng lo ngại là việc khai thác cát của Công ty CP Tập đoàn Việt Phương gây khó khăn trong việc chôn cất mồ mả. Ông Trần Đức Thiện, Chủ tịch UBND xã Phong Hiền cho hay, khu vực quy hoạch khai thác cát nói trên có dính đến phần đất nghĩa địa của bà con. “Chúng tôi đã đề nghị phía công ty phải đầu tư cơ sở hạ tầng đến khu chôn cất mới để người dân thuận lợi mai táng. Tuy nhiên đến nay, công ty vẫn chưa trả lời và chúng tôi đã kiến nghị, báo cáo lên cấp trên”, ông Thiện nói.

Cũng theo ông Thiện, đến thời điểm này, Công ty CP Tập đoàn Việt Phương vẫn chưa đầu tư nhà máy chế biến sâu như quyết định cấp phép của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Toàn bộ cát khai thác thô chủ yếu bán cho một nhà máy  ở KCN La Sơn (Phú Lộc). Mọi hứa hẹn về giải quyết công ăn việc làm cho người dân vẫn chưa được thực hiện.

Giám sát nhưng khó phát hiện

Tại các mỏ cát trên địa bàn xã Phong Chương, việc khai thác rầm rộ, xe chở cát gây bụi mịt mù, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân đã giảm. Các khu vực được khai thác với nhiều hố sâu, ngập nước từ trước đó được trồng cây, hoàn thổ. Nhiều người dân vẫn lo ngại bởi chưa biết thời gian tới việc khai thác của các công ty được cấp phép sẽ diễn ra như thế nào, có ảnh hưởng đến tình hình nông nghiệp, đời sống, môi trường…

Ông Lê Viết Phước, Chủ tịch UBND xã Phong Chương cho biết, thời gian qua, người dân phản ánh dữ dội về chuyện khai thác cát của Công ty CP Khoáng sản và Đầu tư Khánh Hòa. Sau đó, Sở Kế hoạch & Đầu tư lập đoàn thanh tra liên ngành và đã có quyết định xử phạt công ty này 40 triệu đồng về hành vi không thực hiện hoạt động đầu tư theo đúng nội dung. Gần đây, xã phát hiện khu vực Bàu Tràng xuất hiện một con đường vào và nghi ngờ có tình trạng trộm cát nên đã cho người đi kiểm tra và phát hiện xe ủi.

“Qua ý kiến thăm dò của người dân, có xe chở cát vào ban đêm nhưng không biết chở đi đâu. Sáng 17/2, khi các phòng chức năng huyện xuống thì không còn thấy gì nữa. Chúng tôi tiếp tục bố trí lực lượng giám sát, ngoài các công ty được cấp phép, trường hợp khai thác trái phép khi phát hiện sẽ bị xử lý nghiêm minh”, ông Phước thông tin.

Khi chúng tôi tác nghiệp tại xã Phong Hiền, ông Nguyễn Văn Cho, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền cũng đang kiểm tra thực địa tình hình khai thác cát trắng tại địa phương. Ông Cho cho hay, kể từ tháng 8/2016, sau khi đoàn thanh tra liên ngành tiến hành kiểm tra, hoạt động khai thác, vận chuyển cát thô đã được chấn chỉnh.

Để xử lý dứt điểm tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, ông Trịnh Đức Hùng, Chủ tịch UBND huyện Phong Điền vừa ký văn bản yêu cầu các xã, thị trấn, thủ trưởng các cơ quan trên địa bàn có liên quan tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân khai thác khoảng sản trái phép. Công an huyện phối hợp với các địa phương, các cơ quan có liên quan tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tuần tra kiểm soát, nhằm phát hiện các hành vi khai thác, vận chuyển, tàng trữ khoáng sản trái phép để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Văn bản cũng nêu rõ, nếu để tình trạng khái thác khoảng sản trái phép còn xảy ra tại địa phương mình quản lý, Chủ tịch UBND các xã, thị trấn phải chịu trách nhiệm trước Ban Thường vụ Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện.

Ông Phan Văn Thông, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, đã cho cán bộ khảo sát để nắm tình hình. Tuy nhiên, để quản lý chặt, chính quyền địa phương cần trực tiếp giám sát để phát hiện, ngăn chặn, cũng như sớm thông tin tình hình cho ngành quản lý. Thực tế, lực lượng cán bộ ngành tài nguyên môi trường quá mỏng, không thể quán xuyến hết, mà quan trọng là “tai mắt” cũng như sự quản lý chặt từ phía cơ sở. Để chủ động trong quản lý, sớm ngăn chặn dứt điểm tình trạng trên, sở đã chỉ đạo anh em phối hợp với chính quyền địa phương và công an tiến hành kiểm tra, bám sát hiện trường và sẽ chặn xe nếu phát hiện vi phạm để xử lý nghiêm.

NHẬT MINH - HOÀI THƯƠNG