Mới đưa vào sử dụng, nhưng bãi rác Quảng Điền đã có dấu hiệu "lộn xộn"

Chi cục Bảo vệ môi trường (BVMT) tỉnh đã chỉ rõ, cảnh báo về các bãi rác ở Phong Điền, Hương Trà, A Lưới đang trong tình trạng có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, trong đó bãi chôn lấp rác Quảng Điền với kinh phí xây dựng khoảng 19 tỷ đồng vừa đưa vào hoạt động đang trong tình trạng “lộn xộn”, xử lý chưa khoa học.

Theo quan điểm của ông Nguyễn Việt Hùng, Chi cục trưởng Chi cục BVMT tỉnh, để vận hành các bãi rác hiệu quả cần có cơ quan chuyên môn quản lý. Hiện nay, đội ngũ quản lý các bãi rác tuyến huyện hầu hết đều kiêm nhiệm, hoặc nếu có một tổ, đội được huyện thành lập cũng chỉ “tay ngang”. Hầu như các bãi rác tập trung ở tuyến huyện đang trong tình trạng “ngổn ngang” do kỹ thuật xử lý không đảm bảo. Việc thiết kế và xử lý của đa số các bãi chôn lấp tuyến huyện chưa thích hợp, chỉ là những nơi đổ rác không được chèn lót kỹ, không được che đậy, do vậy đang tạo ra nguồn ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí…, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Cần có phương án nghiên cứu, tính toán để giao cho một đơn vị có kinh nghiệm trong thực hiện chức năng vệ sinh môi trường hoặc hình thành tổ chuyên nghiệp để vận hành, quản lý có bài bản.

Thời gian qua, do không có bộ máy quản lý, rác được thu gom, vận chuyển về không được phân loại, sắp xếp, dầm nén, phân khu chôn lấp đảm bảo vệ sinh môi trường. Nhiều bãi rác theo quy hoạch, tuổi thọ có thể lên đến 10, 15 năm, nhưng chỉ sau một vài năm sử dụng, hầu như các bãi rác đều trong tình trạng quá tải. Chính khâu vận hành không tốt đã làm lãng phí tiền của, gây ô nhiễm môi trường. Tốn kém hơn nữa là khâu đóng cửa bãi rác.

Theo tính toán của ngành tài nguyên môi trường, để đóng cửa một bãi rác quy mô vài ha cũng mất vài tỷ đồng. Cho dù bãi rác đóng cửa, những hệ lụy về ô nhiễm môi trường đất, nước ngầm và những biến động khác sau khi các bãi rác chấm dứt hoạt động vẫn còn lâu dài.

Bức xúc của người dân địa phương sinh sống gần bãi rác Lộc Thủy (Phú Lộc) đã vượt đỉnh điểm là bài học đắt giá mà nguyên nhân chính xuất phát từ việc vận hành, quản lý “cẩu thả”. Quy hoạch đúng; thiết kế, hạ tầng được xây dựng đảm bảo là khẳng định của các cơ quan chuyên trách về bãi chôn lấp rác Lộc Thủy. Nhưng điều người dân cũng như chính quyền địa phương nuối tiếc là nếu đơn vị quản lý tuân thủ nghiêm ngặt các khâu vận hành, xử lý theo đúng tiêu chuẩn quy định thì sự thể không đi đến việc tỉnh phải tổ chức nhiều cuộc đối thoại với người dân và bước đầu chi ra 17 tỷ đồng để hỗ trợ di dời các hộ dân trong vùng ảnh hưởng của bãi rác.

Bài, ảnh: Hoài Nguyên