Tái nạo vét

Tháng 8/2016, Công ty cổ phần Khai thác sản xuất (CPKTSX) khoáng sản 55 trở lại lần thứ hai để tiến hành nạo vét, tận thu cát nhiễm mặn ở cửa biển Tư Hiền để xuất khẩu và khơi thông cửa biển này. Tuy nhiên, khi hệ thống máy móc vừa đưa vào vận hành thì người dân phản đối và kiên quyết không cho khai thác.

Tiến hành múc cát ở cửa biển Tư Hiền

Nguyên nhân được người dân đưa ra là họ sợ Công ty CPKTSX khoáng sản 55 đến khai thác và bỏ đi như năm 2014. Ông Nguyễn Quang Khải, Chi hội Phó, Chi hội Nghề cá xã Vinh Hiền cho biết: “Năm 2014, Công ty CPKTSX khoáng sản 55 đến khai thác cũng vào khoảng thời gian này. Ban đầu người dân chúng tôi có phản đối, Công ty CPKTSX khoáng sản 55 cam kết bằng miệng sẽ khơi thông được luồng lạch ở cửa biển. Người dân rất tin tưởng, nhưng sau khoảng 2 tháng khai thác thì họ di chuyển máy móc đi. Khi đó, Công ty CPKTSX Khoáng sản 55 có khơi một lạch rộng khoảng 20 mét, nhưng do múc cát bên này bỏ sang bên kia, nên chỉ sau khoảng nửa tháng bị sóng đập, lạch bị bồi lấp trở lại”.

Ông Nguyễn Văn Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Phú Lộc cho biết: “Người dân phản ánh Công ty CPKTSX khoáng sản 55 nạo vét cửa biển Tư Hiền vào năm 2014 chưa đáp ứng mục đích và nguyện vọng mà đã đi là hoàn toàn chính xác. Công ty giải trình là do tàu quá lớn, để hút phần cát trong cửa Tư Hiền thì phải hút phần phía ngoài trước. Khi tiệm cận với bên trong thì bước vào mùa mưa bão nên buộc họ phải ngưng hoạt động”.

Khi người dân kiên quyết không cho Công ty CPKTSX khoáng sản 55 khai thác lần thứ hai, một cuộc đối thoại được tổ chức giữa huyện Phú Lộc, xã Vinh Hiền, xã Lộc Bình, Công ty CPKTSX khoáng sản 55 và người dân. Tại cuộc đối thoại, thỏa thuận đã được các bên thống nhất. Công ty CPKTSX khoáng sản 55 cam kết trong vòng 20 ngày sẽ khơi thông được luồng lạch ở cửa biển Tư Hiền. Theo bản đồ thiết kế phân luồng đã được Bộ Xây dựng phê duyệt, đơn vị khai thác phải ký hợp đồng với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiến hành rải phao, báo hiệu ranh giới vùng được khai thác để người dân giám sát. Nếu công ty khai thác ra khỏi vùng ranh giới hoặc người dân vào trong vùng phao can thiệp đều là vi phạm.

Ông Nguyễn Văn Mạnh cho hay, rút kinh nghiệm, huyện đã có các công văn gửi hai xã Vinh Hiền, Lộc Bình và Đồn Biên phòng 228 theo dõi quá trình khai thác. Phát huy dân chủ và vai trò giám sát của người dân, các bên thống nhất cử một người dân cùng đi trên thuyền của bộ đội biên phòng ra trực tiếp nơi khai thác để giám sát. Nếu phát hiện Công ty CPKTSX khoáng sản 55 vi phạm sẽ báo với chính quyền để có biện pháp xử lý.

Người dân hài lòng

Theo người dân địa phương, việc cạn dần ở cửa biển Tư Hiền ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt, đi lại và nuôi trồng thủy sản. Do cửa biển bị bồi lấp nên tàu  thuyền không thể ra vào. Vào mùa mưa bão trở thành một đê chắn, sóng nạo vét càng đập vào mạnh hơn. Mùa nắng, con đê này chặn nguồn nước lưu thông, dẫn đến ngọt hóa trong đầm phá, việc nuôi trồng thủy, hải sản trở nên khó khăn hơn.

Tiến hành múc cát ở cửa biển Tư Hiền

Theo như cam kết, sau gần một tháng, một luồng lạch lớn ở cửa biển Tư Hiền đã được khơi thông. Ông Nguyễn Văn Lợi, Chủ tịch UBND xã Vinh Hiền cho hay: “Xã và người dân vừa mới ra cửa biển để kiểm tra và hiện nay cửa biển đã được thông. Qua kiểm tra độ sâu của lạch thì tàu thuyền, kể cả tàu đánh bắt xa bờ có công suất lớn cũng có thể ra vào thỏa mái, dù vào lúc thủy triều hạ. Dù thời gian khơi thông luồng lạch có chậm hơn so với trong cam kết, song, đã khơi thông được cửa biển trước mùa mưa bão năm nay thì người dân và chính quyền địa phương rất hài lòng”.

Ông Trần Đình Khôi (thôn Hiền An 2, xã Vinh Hiền) phấn khởi: “Vậy là từ nay, tàu thuyền có thể yên tâm ra vào cửa mà không sợ mắc cạn. Năm nay, tàu thuyền của ngư dân có thể về tránh trú bão, không còn đi gửi ở Lộc Vĩnh, Lăng Cô và Thuận An như các năm trước”.

Ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Công ty CPKTSX khoáng sản 55 chi nhánh Thừa Thiên Huế cho hay: “Đây là dự án xã hội hóa, Nhà nước, Nhân dân và doanh nghiệp đều có lợi. Chúng tôi đã cam kết với người dân thì phải có trách thực hiện. Năm 2014 là do vào mùa mưa bão, chúng tôi không thể tiếp tục dự án, chứ chúng tôi không hề “lừa” như người dân nói”.

LÊ THỌ - ĐỨC QUANG