Tôi chuyển 500 ngàn đồng vào tài khoản đó, trong một lần tình cờ lướt mạng và đọc thấy một trường hợp quá thương tâm. Không ai giúp chút việc nhỏ để được cảm ơn, nhưng kỳ thực tôi vẫn thấy có gì đó sai sai khi không biết chủ tài khoản đó – cũng như nhân vật có hoàn cảnh - đã nhận được chút lòng thành của mình hay chưa. Thật ra, điều này chỉ trở lại khi tôi đọc một bài báo cảnh tỉnh về chuyện đánh cướp lòng tin vào sự lương thiện, sự tương trợ và tình nhân ái của mọi người.

Gần 6,6 tỷ đồng được quyên góp trong 6 tháng đã bị Trần Văn Lâm (Hà Nam) – người lập ra fanpage “Hỗ trợ trẻ em” trên facebook – biển thủ. Tác giả Nam Thụ, trong bài báo Có tâm rồi hãy để trí đi theo trên Thời báo Kinh tế Sài Gòn cũng cho hay, ngoài trang kêu gọi hỗ trợ trẻ em trên, đối tượng trên còn lập ra nhiều trang kêu gọi khác, đánh vào sự nhân hậu và đùm bọc lẫn nhau của bà con để gom tiền bỏ túi. Lâm cũng không phải là người duy nhất được chỉ tên, điểm mặt ở bài báo trên. Điều này cho thấy, kiếm tiền dựa trên tấm lòng thiện lương, sự đùm bọc, chia sẻ của người dân trên các trang mạng xã hội – nơi không ai tường về chủ nhân của nó, không ai biết về nhân thân của nó cũng như độ xác thực của các trường hợp được đăng tải trên đó để kêu gọi giúp đỡ - là một việc làm quá dễ. Kẻ xấu, người gian cũng đã bị bắt giữ. Nhưng ở ngoài đời, còn bao nhiêu kẻ lợi dụng khác từ việc kêu gọi này, với những khoản tiền nhỏ hơn?

Mấy ngày nay, dư luận có lẽ đã khá sôi sục với việc gần 14 tỷ đồng mà người hâm mộ ủng hộ thông qua sự kêu gọi vào tài khoản của nghệ sĩ Hoài Linh. Đã hơn 6 tháng qua, khoản đóng góp cho hoạt động cứu trợ, hỗ trợ đồng bào miền Trung đợt lũ lụt những tháng cuối năm 2020 này vẫn chưa về đến địa chỉ mà nhẽ ra, nó phải đến ngay sau khi lũ rút. Theo giải thích của Hoài Linh, lý do của việc chưa thể đi trao là do hai đợt bùng phát trở lại của COVID-19. Người ta có quyền không tin khi anh vẫn có những hoạt động nghệ thuật. Người ta có quyền không tin khi không phải anh chủ động công bố việc này, cũng như không công bố nguồn kinh phí đóng góp từ mọi người đang ở đâu? Lãi suất (nếu gửi ở ngân hàng) trong 6 tháng qua được bao nhiêu? Kế hoạch cụ thể sắp tới của việc trao đến tay người khó khăn sẽ như thế nào?

Tôi nhớ những chuyến đi khảo sát các xã vùng bị thiệt hại nặng ngay sau lũ cùng các đồng nghiệp của mình để lên danh sách, kêu gọi và phối hợp nguồn tài trợ của một tổ chức phi chính phủ. Không thật sự nhiều, nhưng những phần hỗ trợ sau đó như gạo, thuốc, hạt giống, phân bón, đồ dùng học tập, xe đạp, đồ chơi trẻ em, hàng thiết yếu dành cho nữ giới đã được chuyển đến tận tay từng trường hợp cụ thể. Nhớ cả niềm vui của bà con trước nhà cửa đã tinh tươm, rau đã xanh trên đồng ruộng khi trở lại hơn tháng sau đó.

Có thể ít, nhưng phải kịp thời và công khai nữa, mới là vấn đề mấu chốt của hoạt động cứu trợ và tinh thần của những tấm lòng thiện nguyện. Bà con mình giàu lòng trắc ẩn, sẵn sàng hỗ trợ đùm bọc lẫn nhau. Có người góp những đồng tiền nhỏ mà họ đã phải nỗ lực để làm ra nó. Thế nên, ứng xử chưa đúng thôi, cũng đã làm tổn thương đến tấm lòng của cộng đồng, huống là… 

Yên Minh