Vững vàng nơi đầu sóng

Những mùa xuân đầu tiên

Với những người lính kỳ cựu, những ngày đầu đặt chân lên đảo, không thể kể hết những gian nan, vất vả và thiếu thốn. Đón xuân trên đảo chìm, món ăn ngày tết của lính đảo là gạo sấy, mì tôm.

Với Trung đoàn 83 - một trong những đơn vị đóng quân sớm nhất ở đảo - những người lính thời ấy đã quần cộc, đầu trần, chân đạp san hô, vai vác đá để xây dựng các đảo: Tiên Nữ, Sơn Ca, Sinh Tồn, Song Tử… Những đảo chìm, đảo nổi đã ghi dấu chân các anh cùng với những cái tết xa nhà.

Thượng tá Trương Bá Sơn bồi hồi nhớ về cái tết hơn 20 năm về trước. Năm 1989, anh nhận nhiệm vụ là Chỉ huy phó về chính trị của đảo Đá Lát. Hơn 20  con người chia ra đóng quân ở 3 cụm đảo A, B, C. Cuối năm, hàng tết từ đất liền chuyển ra đảo khá sớm. Không để được lâu ngày, đành phải cho anh em gói bánh và ăn tết sớm. Thành ra, đến đúng ngày tết, món ăn chủ yếu vẫn là cá biển.

Cá ở đảo chìm có nhiều trên những bãi cạn trải dài hàng cây số. Thủy triều xuống, anh em chỉ cần đi một hồi là có đủ thực phẩm tươi ngon cho bữa ăn thường cũng như ngày tết. Và phải kể đến một đặc sản. Đó là hải sâm và ốc biển. 

Ngày giáp tết, ai cũng háo hức, nhất là lính trẻ. Mấy anh em cùng nhau chuẩn bị mâm cỗ và trang trí bàn thờ Tổ quốc. Chiều ba mươi, mọi người quây quần, cười nói rôm rả bên mâm cơm có đủ sơn hào hải vị của biển. Ngày đó, đơn vị luôn ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Trong giờ phút giao thừa, mọi người hướng về chiếc rađio lắng nghe lời chúc tết từ đất liền. Trong thời khắc linh thiêng ấy, lòng người lính lại bồi hồi nhớ về những đồng đội đã hy sinh...

Gần hơn với đất liền

Cuối năm nay, thời tiết bất thường. Cơn bão Rai (bão số 9) đổ bộ vào Biển Đông, quét qua tất cả các đảo với sức tàn phá kinh hoàng trên đường đi của nó. Cây to gãy, đổ, bật gốc; vườn rau, chuồng trại bị phá nát. Toàn đảo phải khẩn trương thu dọn để kịp chuẩn bị đón tết.

Dù còn rất nhiều khó khăn, cả nước đang gồng mình chống dịch, nhưng đất liền luôn dành những gì tốt nhất cho Trường Sa, nhất là những dịp tết đến xuân về. Quà tết vẫn là những món thân thuộc mang hương vị truyền thống: Bánh kẹo, gạo nếp, thịt lợn, lá dong, măng, miến… bên những cành đào, chậu mai, chậu quất chúm chím, rung rinh.

Cuộc sống đang ấm dần lên, khắp huyện đảo tràn ngập không khí đón tết. Tiếng cười rộn vui của đám trẻ háo hức bên các chú bộ đội đang tất bật chuẩn bị cho hội thi gói bánh chưng, trang trí hội trường đón năm mới. Và có hai thứ đọng lại trong mỗi người lính. Đó là mâm cỗ và những trò chơi trong ngày tết. Mâm cỗ tết ngoài những món ăn truyền thống dân tộc bao giờ cũng có thêm những món hải sản chế biến theo cách riêng của lính. Thiên nhiên hào phóng đã ban tặng cho Trường Sa những đặc sản không phải nơi nào cũng sẵn. Là nguyên liệu tươi rói, chỉ nghe tên đã thấy ngon: cá mú, cá ngừ, hải sâm, mực nang, mực ống… và món nước mắm cá cơm do chính bàn tay anh em chưng cất. Ngày tết đơn vị tổ chức các cuộc thi gói bánh chưng, hái hoa dân chủ, thi đấu bóng chuyền, đấu cờ người… Những thứ mà trong cuộc sống hiện đại, đôi khi chúng ta đã lãng quên.

Ngày đầu năm, mỗi người tạm quên những lo toan, vất vả của năm cũ để hòa mình vào không khí rạo rực, đầm ấm của mùa xuân mới. Những người lính bên nhau trong bình yên tiếng chuông chùa loang xa. Một cái tết đầm ấm, gần hơn với đất liền…

Bài, ảnh: Nguyễn Văn Tình