Xuất khẩu Hà Nội năm 2023 tăng trưởng đáng ghi nhận

Thông tin từ Cục Thống kê thành phố Hà Nội cho thấy, trong năm 2023, xung đột Nga - Ukraine, lạm phát thế giới tăng cao làm cho kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm, khiến hoạt động xuất nhập khẩu bị thu hẹp. Ngoài ra, giá xăng dầu, gas, sắt thép… đồng loạt tăng, khiến chi phí đầu vào của các ngành sản xuất, dịch vụ đều bị ảnh hưởng. Đồng thời, kinh tế thế giới chưa hồi phục đã khiến doanh nghiệp thiếu đơn hàng, kéo theo sự sụt giảm kim ngạch xuất khẩu.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn, song kim ngạch xuất khẩu của Hà Nội năm 2023 vẫn có sự tăng trưởng đáng ghi nhận. Cụ thể, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt trên 54,4 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 16,7 tỷ USD. Một số nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng so với năm trước như: Máy móc thiết bị phụ tùng đạt 2,068 tỷ USD, tăng 2,7%; phương tiện vận tải và phụ tùng đạt 1,84 tỷ USD, tăng 17,2%; xăng dầu đạt 1,392 tỷ USD, tăng 1,5%; hàng nông sản đạt 1,075 tỷ USD, tăng 23%...

Điều đáng ghi nhận là doanh nghiệp Hà Nội đã khẳng định sự tăng trưởng lớn mạnh thông qua việc giữ vai trò chủ lực trong hoạt động xuất khẩu, giảm dần sự lệ thuộc vào doanh nghiệp FDI khi kim ngạch xuất khẩu trong năm 2023 đạt 9,5 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 57%, tăng 3,7%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 7,2 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 43%, giảm 9,6%. Kết quả này cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của các doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình xuất khẩu hàng Việt Nam ra thị trường thế giới. Điển hình như trường hợp của Tổng Công ty thương mại Hà Nội (Hapro), trước tình hình nhiều thị trường nước ngoài giảm đơn hàng, Hapro đã cố gắng tìm kiếm thị trường mới, phát triển thêm các mặt hàng xuất khẩu. Cùng với đó, Hapro chủ động nguồn hàng xuất khẩu thông qua đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu, nhà máy chế biến hàng nông sản... Hiện nay, các mặt hàng của Hapro đã được xuất khẩu tới 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Hay đối với ngành dệt may, để tăng kim ngạch xuất khẩu, các doanh nghiệp ngành dệt may cả nước nói chung, Hà Nội nói riêng, đang tập trung tận dụng Hiệp định CPTPP và Hiệp định EVFTA, qua đó tăng kim ngạch xuất khẩu dệt may vào thị trường EU, đồng thời tăng cường tìm kiếm thị trường mới như châu Phi, Nga…

Thực tế cho thấy, trong bối cảnh khó khăn do lạm phát thế giới tăng cao, các doanh nghiệp nỗ lực thực hiện những phương thức xuất khẩu mới như xúc tiến thương mại trực tuyến, xuất khẩu thông qua các sàn thương mại điện tử lớn hoặc tập đoàn bán lẻ nước ngoài như AEON, Central Retail, MM Mega Market... Đồng thời, đẩy mạnh kết nối giao thương giữa doanh nghiệp Việt Nam với thị trường xuất khẩu trọng điểm như Mỹ, Nhật Bản, các nước EU... Công ty Cổ phần Tập đoàn Thạch Bàn nhờ chuyển đổi phương thức kinh doanh, chú trọng ứng dụng nền tảng số, quảng bá hàng hóa tại các sàn thương mại điện tử, nên sản phẩm xuất khẩu Thạch Bàn qua sàn thương mại điện tử đã chiếm tỷ lệ 20% sản lượng hàng hóa.

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, hoạt động xuất khẩu qua các sàn thương mại điện tử như Amazon, Alibaba… đang là hướng đi mà nhiều doanh nghiệp tăng cường triển khai bởi hình thức này giúp đơn vị tiết kiệm chi phí, thời gian chuyển hàng, trong khi lợi nhuận có thể tăng gấp 3 lần so với xuất khẩu theo cách truyền thống.

Tiền đề quan trọng để xuất khẩu Hà Nội tăng tốc trong năm 2024

Phát huy những thành công đã đạt được, năm 2024 ngành Công Thương Hà Nội đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 4 - 5% so với năm 2023. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, đơn hàng xuất khẩu đang dần phục hồi kể từ quý IV/2023 là một trong những yếu tố để các doanh nghiệp xuất khẩu tin tưởng bức tranh thị trường 2024 sẽ khởi sắc hơn năm 2023.

Ở thời điểm đầu năm 2024 này, Tổng Công ty May 10 hiện đã đủ đơn hàng cho quý I/2024, song vẫn ít hơn so với những năm trước. Tuy nhiên, tình hình có thể cải thiện vào quý II/2024 khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi. Nếu tình hình thị trường diễn ra như dự báo, năm 2024 vẫn là một năm đáng để hy vọng cho doanh nghiệp dệt may.

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp ngăn chặn đà giảm tốc của hoạt động xuất khẩu, trong thời gian tới, ngành Công Thương Hà Nội tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác các thị trường mới trên cơ sở tận dụng lợi thế các Hiệp định FTA. Đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. Cập nhật thường xuyên, kịp thời những chính sách mới về nhập khẩu hàng hóa của Trung Quốc qua các cửa khẩu biên giới để phổ biến đến các doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội.

Không chỉ vậy, để hoạt động xuất khẩu tăng trưởng bền vững, ngành Công Thương sẽ chú trọng hỗ trợ xuất khẩu cho các sản phẩm làng nghề được xuất khẩu trực tiếp. Ngoài ra lựa chọn phát triển một số ngành công nghiệp có lợi thế cạnh tranh, có khả năng tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Phát triển công nghiệp hỗ trợ trở thành nhà cung ứng sản phẩm cho khách hàng ở trong và ngoài nước... Hoạt động xúc tiến thương mại của Hà Nội sẽ được đẩy mạnh để giúp các doanh nghiệp tìm các đối tác xuất khẩu hàng hóa. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần đa dạng hóa thị trường, ngành hàng để giảm bớt sự phụ thuộc vào các thị trường, ngành hàng truyền thống.

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tăng kim ngạch xuất khẩu trong thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Mạnh Quyền đã yêu cầu ngành Công Thương Hà Nội cần tập trung đẩy mạnh công tác hội nhập kinh tế quốc tế, qua đó, mở rộng thị trường xuất khẩu. Đồng thời tập trung phát triển và quản lý loại hình thương mại điện tử để khai thác có hiệu quả hơn nữa sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng số hóa nền kinh tế, giúp doanh nghiệp đưa hàng hóa vào kênh phân phối nước ngoài bởi đây là một trong những giải pháp để tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu.

Có thể thấy, mặc dù gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của suy giảm thương mại toàn cầu, song kim ngạch xuất khẩu của Hà Nội năm 2023 vẫn có sự tăng trưởng vượt bậc. Với tiền đề tốt được tạo dựng trong năm 2023 này, cùng với nỗ lực vượt khó vươn lên để sáng tạo và phát triển của chính các doanh nghiệp xuất khẩu, sự hỗ trợ tích cực từ ngành công thương cũng như thành phố Hà Nội, chắc chắn xuất khẩu Thủ đô sẽ có sự tăng tốc ngoạn mục trong năm 2024./.

Nguyễn Thị Liên (Tổng hợp)