Hoàng đế Lý Thái Tổ là người đầu tiên, vào đầu năm 1010, trong “Chiếu dời đô”, nêu ra nguyên lý cho việc thiết lập Thành phố Thủ đô Hà Nội ở thời nhà Lý - khi đó gọi là Kinh đô Thăng Long bằng câu văn Hán ngữ: “Tiện giang sơn hướng bội chi nghi” (Tiện hình thế hướng (mặt) ra sông, tựa (lưng) vào núi).

Tại Hội nghị chuyên đề Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội (ngày 27/3/2024), Ban Cán sự đảng UBND Thành phố đã có Tờ trình “Về tập trung xem xét, thông qua nội dung Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050”. Trong đó, quan điểm phát triển chung Thủ đô được Ban Cán sự đảng UBND Thành phố đề xuất là: Khơi dậy khát vọng phát triển Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại, xanh, thông minh” ngang tầm các nước phát triển trong khu vực và thế giới.

Ngày 18/02/2024 (tức ngày mùng 9 tháng Giêng năm Giáp Thìn), Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội đã tổ chức chuyến khảo sát trục cảnh quan sông Hồng phục vụ công tác lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Trước yêu cầu quy hoạch bảo đảm tính tiếp cận tổng hợp, khoa học, phù hợp với thực tiễn, đa chiều, đa lĩnh vực và ứng dụng công nghệ hiện đại, đơn vị lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội phải đổi mới tư duy và cách tiếp cận.

Chiều ngày 07/12/2023, Hội nghị lần thứ hai của Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng với chủ đề về quy hoạch vùng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã diễn ra dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng.