Tại Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn thêm một lần được Đảng ta nhấn mạnh, trong đó có những nội dung quan trọng như: Đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới; Phát triển nông nghiệp hàng hoá tập trung quy mô lớn theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Khuyến khích phát triển nông nghiệp xanh, sạch, nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao, thông minh, nông nghiệp số, thích ứng với biến đổi khí hậu. Tiếp tục triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới theo hướng gắn với quá trình đô thị hoá, đi vào chiều sâu, hiệu quả, bền vững; thực hiện xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu và xây dựng nông thôn mới cấp thôn, bản…

Được đánh giá là một Nghị quyết toàn diện về nông nghiệp, nông dân, nông thôn với các quan điểm và chủ trương đúng đắn, hợp lòng dân, được nhân dân đồng tình và hưởng ứng; tính đến nay, sau 13 năm thực hiện, Nghị quyết 26-NQ/TW ngày 05/8/2008 của Hội nghị Trung ương khóa 7 (khóa X) đã được cả hệ thống chính trị nỗ lực triển khai thực hiện nghiêm túc, tích cực, đạt được nhiều kết quả to lớn, cải thiện rõ rệt đời sống của đa số nông dân, đóng góp quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Cụ thể, nền nông nghiệp có nhiều tiến bộ cả về quy mô và trình độ sản xuất; đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia, xuất khẩu ngày càng tăng. Giai đoạn 2008- 2018, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân của toàn ngành nông - lâm - thủy sản đạt 2,66%/năm.

Năm 2020, đại dịch Covid-19; lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn xảy ra ở cả ba miền; thị trường tiêu thụ một số nông sản chịu tác động từ chiến tranh thương mại giữa các nền kinh tế lớn, các nước gia tăng áp dụng những biện pháp bảo hộ, hàng rào kỹ thuật khiến ngành nông nghiệp Việt Nam năm 2020 chịu nhiều tác động. Vượt qua khó khăn, thách thức đó, ngành Nông nghiệp đã đạt tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 2,65%, đây là chỉ tiêu chung đánh giá sự phát triển rất tốt chung của toàn ngành. Nông nghiệp chuyển mạnh sang sản xuất hàng hóa cạnh tranh quốc tế; cơ cấu sản xuất được điều chỉnh, chuyển đổi theo hướng phát huy lợi thế của địa phương gắn với nhu cầu thị trường. Giá trị sản xuất trên 1 đơn vị diện tích tăng lên đạt hơn 90 triệu đồng/ha. Một số nông sản đã khẳng định vị thế và khả năng cạnh tranh trên thị trường thế giới. Công nghiệp và dịch vụ ở nông thôn phát triển nhanh; cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động nông thôn chuyển đổi tích cực. Xây dựng nông thôn mới (NTM) trở thành phong trào sâu rộng; cả nước có khoảng 5.506 xã (62%) đạt chuẩn NTM. Bên cạnh đó, có 12 tỉnh, thành phố có 100% số xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; bình quân cả nước đạt 16,38 tiêu chí/xã (tăng 0,72 tiêu chí so với năm 2019); cả nước không còn xã dưới 5 tiêu chí… Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết vẫn còn những hạn chế như: phát triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn của cả nước còn thiếu ổn định, không đồng đều; cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH; thu nhập của phần lớn nông dân còn thấp; tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao; ô nhiễm môi trường nhiều nơi gia tăng…

Người dân thu hoạch lúa trên cánh đồng xã Bình Minh (huyện Thanh Oai)

Phát biểu ý kiến chỉ đạo tại Hội nghị lần thứ nhất Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 26-NQ/TW của BCHTW Đảng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, đồng chí Trần Tuấn Anh - Trưởng ban Chỉ đạo nhấn mạnh: Việc Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa XIII xem xét đưa nhiệm vụ tổng kết tình hình thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW và xây dựng Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn cho thấy sự cần thiết và ý nghĩa quan trọng của lĩnh vực này đối với sự phát triển của đất nước ta thời gian tới. Đề nghị tất cả các thành viên trong Ban Chỉ đạo, tổ biên tập và các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan phát huy tinh thần sáng tạo, vào cuộc quyết liệt, khẩn trương, nghiêm túc thực hiện sự phân công của Ban Chỉ đạo nhằm hoàn thành các mốc tiến độ đề ra.

Đặc biệt, tổng kết đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện, sâu sắc về những việc đã làm được, những việc chưa làm được và bài học kinh nghiệm trong quá trình triển khai, thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TƯ của Trung ương. Trên cơ sở đó, nghiên cứu tìm ra những điểm mới có tính chất khơi thông, mở đường cho khai thác, phát huy được nguồn lực con người, điều kiện tự nhiên, xã hội phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, kinh tế - xã hội của đất nước phù hợp với bối cảnh toàn cầu hóa, biến đổi khí hậu, đô thị hóa….Mục tiêu là góp phần xây dựng được một Nghị quyết mới, mở ra một thời kỳ mới trong sự nghiệp chăm lo đời sống nhân dân, đặc biệt là nông dân và phát triển nông nghiệp, nông thôn nước ta trong thời kỳ mới.