Thành phố Hà Nội đã và đang dành nguồn lực để đầu tư xây dựng các dự án đường sắt đô thị. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu các giải pháp, hoàn thiện cơ chế, chính sách; tìm hiểu, học tập kinh nghiệm, phương thức mới, đột phá trong huy động nguồn lực; đa dạng hoá nguồn vốn, các hình thức, phương thức đầu tư để đảm bảo việc thực hiện đúng, kịp thời theo chủ trương Bộ Chính trị đề ra tại Kết luận số 49-KL/TW ngày 28/02/2023 về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Giai đoạn 2011-2020, kinh tế Thủ đô duy trì tăng trưởng khá, đạt bình quân 6,83%/năm; GRDP/người năm 2020 đạt 5.325 USD, gấp 2,3 lần năm 2010. Quy mô, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện. Mặc dù giai đoạn 2020 - 2021, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 tác động khá lớn đến tình hình kinh tế, khiến mức tăng trưởng bình quân của cả giai đoạn giảm, song kinh tế đã hồi phục và có nhiều dấu hiệu tăng trưởng tích cực trở lại vào năm 2022, năm 2023

Trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, khoa học - công nghệ (KHCN) và đổi mới sáng tạo (ĐMST) được coi là cơ sở quan trọng hàng đầu cho sự phát triển nhanh và bền vững. Trước thách thức của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và quá trình hội nhập quốc tế, nguồn nhân lực chất lượng cao cùng với KHCN và ĐMST trở thành yếu tố đầu vào quan trọng của lực lượng sản xuất hiện đại, là chìa khóa quyết định tốc độ và chất lượng phát triển của các quốc gia và nền kinh tế.

Hà Nội là một trong hai đô thị đặc biệt (cùng với Thành phố Hồ Chí Minh) - là một cực tăng trưởng chủ đạo của đất nước trong quá trình đô thị hóa. Hạ tầng kỹ thuật đô thị được chú trọng đầu tư theo hướng đồng bộ và từng bước hiện đại, hạ tầng xã hội đô thị được đa dạng hóa, tăng quy mô và cải thiện về chất lượng. Chất lượng sống tại khu vực đô thị từng bước được nâng cao. Tuy nhiên, trong quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ, còn nhiều vấn đề bất cập cần phải nghiên cứu nhằm đưa ra phương án giải quyết.